Cami Halısı
Cami Halısı tanım: islam sanatının yanı sıra geleneksel Türk halı sanatının bünyesinde de oldukça yüksek öneme sahiptir. Anadolu’da eskiden beridir camilere halı ve kilim sermek devam eden bir gelenek olarak karşımıza çıkmaktadır ve büyük hacimli ve topluma hitap eden mekanlarda kullanılan halılar arasında cami halısı önem arz eden yerini şiddetle korur. Öyle ki cami halısı dünden bugüne sanat olarak ele alınıp, bu kapsamda da araştırmalara tabi tutulmuş halılardır. Zemin döşemesi ve mimarideki tamamlayıcı unsur olan halı estetik ya da konfor olarak ibadethanelerin en dikkat çekici dekor ürünüdür. Bu yüzden, cami halıları tercihinde estetiğe ve rahatlığa dikkat ederler. Öte yandan cami halıları temizlemesi kolay, uzun ömürlü ve dayanıklı özel kumaşlar ile renkleri solmayan halılardır. Temizleme sonrası renklerin canlılığını ilk gün ki gibi koruması çok önemlidir. Koku yapmaması, zamanla keçeleşmemesi, mikrop taşıma özelliğinin bulunmaması cami halıları için gereken önemli detaylardır. Halının malzeme ve tekniğinin yanı sıra cami mekanında halının serileceği zeminin bakımı ve hazırlanması da bir o kadar önem arz eden bir noktadır. Halının altına keçe döşenip yerleştirilmesi halının ömrünü uzatacak bir detaydır. Zemin için önerilebilecek en iyi yöntemlerden diğer ikisi de direkt olarak ısı yalıtım uygulanması ya da parke döşemesi sonrasında halının zemine serilmesidir. Bu tarz zemin hazırlığının sağlanması cemaatin yaşayabileceği olumsuz sonuçları azaltmaktadır.
cami halısı
Cami halısının dünden bugüne ele alınıp incelendiği en önemli noktalardan biri de halının motifleridir. Halı üzerindeki motifler özenle seçilmelidir. Günümüzde bununla ilgili motiflerin diyanet tarafından onaylanıyor olması ileride yaşanabilecek bir çok sıkıntılı durumu engellemektedir. Geçmişten günümüze baktığımızda motiflerin narinliği ve zarifliğinin yanı sıra renklerin abartısız ve saf görüntüsü cami halısı için önemli bir detaydır.
Cami Halısı Yapımında Malzeme Tercihi
Dünden bugüne bir çok farklı teknikle yapımı görülen cami halısının malzeme skalası da oldukça geniştir. Sık tercih edilen malzeme çeşitleri yün ve akrilik halılardır. Bunun sebebi olarak kullanımlarının süresinin uzunluğu ve yıpranmaya karşı dayanıklıklarının daha fazla olmasını söylemek mümkündür. Halı üretiminde bilinen en nitelikli elyaf olan yün, halı elyaflarının karşılaştırılmasında bir standart oluşturmaktadır. Oldukça iyi aşınma direncine sahip olan yün bu nedenle dayanıklıdır ve ayrıca esnektir. Alev almaya da yüksek direnç gösteren bir elyaf olan yün, statik enerji üretmemektedir. Yün elyafının leke koruma konusundaki performansı da yüksektir. Akrilik halılar ise yünlerin sentetik taklididir. Hafifçe daha parlak olmasına rağmen dokunulduğunda yünden biraz daha pürüzsüz olmasına karşın, yüne çok benzeyen bir halı türüdür.
Cami halısının yapısının ne çok sert ne de çok yumuşak olması gerekmektedir. Sağlamlık ve uzun ömürlülüğü için orta sertlikte bir yapıda olması cami halısının ömrünü uzatacak bir unsurdur. Cami halılarının ömrünün uzunluğu dikkate alınması gereken bir noktadır. Ömrü kısa olan cami halılarının sık değişimi sağlanması gerektiğini göz önüne aldığımızda halının ömrü dolduğu halde değişimi sağlanmaması cemaatin sağlığı için sıkıntı oluşturacak bir unsurdur. Bunun yanı sıra sık bir şekilde halının yenilenmek zorunda kalması maddi olarak da ekstra bir durumu yaşatmaktadır. Kısacası halının uzun ömürlü olması cemaatin sağlığının korunmasında ve camii için yapılacak olan harcama planlamalarında oldukça büyük öneme sahip bir noktadır.
Cami Halısı Almadan Önce Yapılması Gerekenler
Cami halısı alınmadan önce bir uzmandan yardım almak en doğru karar olacaktır. Böylelikle mekan ve ürün uyumluluğu rahatlıkla sağlanmış olacağı gibi, en uygun halının seçimi de gerçekleşmiş olacaktır. Halı tercihinde camiinin dekorasyonunda kullanılan renk ve desen sirkülasyonu dikkate alınması gereken bir unsurdur. Bu unsurlar dışında dikkat edilmesi gereken unsurlar mevcuttur. Örneğin renk ve ışık haslığı, kir ve lekelenme, statik koruma önemli noktalardır. Renk ve ışık haslığı bu konu işin içinde olmayanlar tarafından çok yakından bilinmese de önemli bir sorun olarak öne çıkmaktadır. Cami halılarının cami içerisinde oluşan sera etkisi sebebiyle, Kubbeye yakın noktalarda açılan pencere bölümleri sebebiyle halılarda renk kayıpları yaşanabilir. Bu olumsuzluğun yaşanmaması için, halıların döşenmesinden önce, ışık haslığı değerlerinin incelenmesi ileride doğabilecek olumsuzlukları ortadan kaldırmak açısından son derece önemlidir. Statik korumanın sebebi ise farklı metaryallerin sürtünmesiyle ortaya çıkan statik elektriğin mevcut olmasıdır. Bu elektriğin hızlı ve güvenli bir şekilde uzaklaştırılması amaçlanmalıdır. İdeal bir halıda elektrostatik yüklenme oranı 2 kilovatı geçmemelidir. Isı yalıtımı kavramı da son zamanlarda gündemdedir. Bu unsur rutubetli eşya, ıslak saç gibi detayların olumsuz sonuçlarını engelleyen önemli bir faktör olarak karşımıza çıkar.
Cami halısı ile ilgili bu detaylara dikkat edildiği ve düzenli bakım sağlandığı takdirde kaliteli bir camii-cemaat ortamı sağlanmış olacaktır. Caminin estetiğinden, cemaatin sağlığına kadar bir çok faktörde önem arz eden cami halısının kullanım ve kalitesinin yüksekliğini artırmak için bu tarz detaylara önem vermek sürekliliği yaşatmış olacaktır.
